Huisnummers in een zwerfkei
Ik kreeg onlangs een verzoek of het mogelijk was om een zwerfkei met huisnummers te maken. Natuurlijk kan dat! Dus ik toog naar een tuinmaterialenhandel en kocht daar een fikse kei van een meter breed. Hij kon nog net achterin mijn bestelautootje, want hij weegt ruim 400 kilo. Dan moet je geen botsing krijgen onderweg. Als-ie zwaarder was geweest dan had hij met de vrachtwagen vervoerd moeten worden.
Ik zou de huisnummers 1-3-5 erin hakken, voor een woongroep voor jongeren met een licht verstandelijke beperking. Daarom koos ik een levendig lettertype. De kei is van rood graniet, waarschijnlijk een soort Multicolour Red. Maar een zwerfkei is niet dezelfde kwaliteit steen als bij de natuursteenhandel. Je moet altijd maar zien of je binnenin geen scheuren tegenkomt.
Polijsten
Ik begon met het polijsten van de plek waar de nummers moeten komen. Als ik daaromheen dan het oppervlak van de steen verlaag, krijg ik opliggende of verheven letters/cijfers. Als ik de huisnummers gewoon ín de steen hak, dan worden het verdiepte letters/cijfers.
Het lastige is hierbij het oppervlak van de steen. Het is door de natuur gevormd en onregelmatig. Als het nat is, is het donker en als het droog is weer lichter. Dat betekent dat bij nat weer het gepolijste oppervlak van de cijfers wegvalt tegen de achtergrond. Bij droog weer is het goed leesbaar.
Plakken en hakken
De woongroep heeft de huisnummers 1, 3 en 5. Ze delen één ingang. De steen moet bij de ingang komen liggen en dus alle drie huisnummers weergeven. Nu staan de huisnummers nog op een A4’tje achter het raam, maar omdat de woongroep in Keientrekkersstad Amersfoort staat, is het een veel beter idee om deze op een kei weer te geven.
Ik had de cijfers op 21 cm hoogte uitgeprint op papier en dat op de steen geplakt. Nu kon ik dwars door het papier heen de cijfers in de steen hakken. Vervolgens hoefde ik alleen nog de achtergrond omlaag te brengen totdat de nummers er bijna 2 cm bovenuit staken. Rood graniet is behoorlijk hard, maar het ging allemaal vrij aardig; de steen had bijna geen materiaalfouten.
Achtergrond omlaag brengen
Toen alle contouren gehakt waren, moest de steen er tussenin nog omlaag gebracht worden. Dat kan eenvoudig met een bouchard, een soort blokvormige beitel met piramidepuntjes. Dit vergruizelt het oppervlak van de steen en laat een ruwe huid achter.
Om dit dichter bij het oorspronkelijke oppervlak van de steen te laten passen heb ik hierna met een roterende staalborstel alle scherpte weggepoetst. Na een aantal jaren verwering zul je gaan merken dat de steen weer één geheel is, met de letters er duidelijk bij afstekend. Nu is de gebouchardeerde plek nog lichter, maar dat zal na verloop van tijd naadloos in elkaar overgaan.
Vergulden of niet?
Helaas blijkt dat bij nat weer alles dezelfde kleur krijgt. Dus ik heb me het hoofd zitten breken over een oplossing. Ik dacht aan schilderen of vergulden. Als het gepolijste oppervlak van de cijfers met bladgoud verguld wordt, dan springen ze er ook bij regen en avondschemer duidelijk uit. Maar we zijn er nog niet uit of dat wel past bij het informele karakter van de woongroep. Ik ga de steen binnenkort plaatsen en dan zien we wel of er nog een keer een aanpassing moet komen.
Dit was een klein (pro Deo-) klusje tussendoor. Nu weet ik weer wat nieuws: hoe je een zwerfkei met huisnummers maakt. Het is geen beeldhouwwerk en letters hakken doe ik niet vaak, maar dit was toch wel even leuk om te doen. Ik werk graag in graniet, het is een robuust materiaal. Binnenkort de foto’s van de plaatsing.