←Lees hier het eerste bericht over deze restauratie
Goed nieuws
Twee verweerde tufstenen engelen met bazuin
Misschien weet je het nog… er was goed nieuws voor de Eusebiuskerk in Arnhem. De kerk heeft van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed 1,9 miljoen toegewezen gekregen voor de restauratie. Het is niet genoeg om de hele kerk te restaureren, maar we kunnen weer een heel stuk vooruit. Voor mij en mijn collega Stide houdt dat groen licht in voor het hakken van nog zeven luchtboogbeelden.
Bazuinengelen
de beelden moeten eerst gerepareerd worden
Ik ben begonnen met de eerste van deze reeks. Deze groep van luchtboog 32 stelt zeven bazuinengelen voor. Ik weet het niet zeker, maar ik vermoed dat dit thema afkomstig is uit het boek Openbaring, het laatste bijbelboek, waarin Johannes de Evangelist beschrijft dat hij een enorm visioen heeft gezien. Onder andere beschrijft hij zeven engelen met een bazuin, en telkens als er eentje gaat toeteren dan barst er een ongelooflijk onheil los over de aarde en haar bewoners. Ik word er niet vrolijker van, maar als je het per sé wilt lezen, dan kan dat hier↑.
Impregneren
Deze engelkes met hun toeters zijn met zijn zevenen op luchtboog 32 vertegenwoordigd, rond de jaren 1950-1960 gehouwen uit Ettringer tuf. Ze gingen zo hard achteruit dat deze beeldjes in de jaren ’90 geïmpregneerd zijn met een speciaal acrylharsprocédé, wat hen voor de eeuwigheid had moeten bewaren. Of in ieder geval een heel eind die kant op. Maar vreemd genoeg bleek het verval ook na die tijd hard door te gaan, en kwamen er losse onderdelen naar beneden, waarna men besloot de beelden uit voorzorg te demonteren en op te slaan. Zelfs in hun kisten bleven ze uiteen vallen. Vandaar dat ik ze nu mag kopiëren in Duitse Muschelkalksteen.
Herstellen
voorzagen vanuit een blok kalksteen
Diverse losse onderdelen van de bazuinengelen waren al met lijm vastgezet door de aannemer. Maar elk beeldje miste wel stukken en ook de uitgespoelde zachte delen van ‘bims’ zorgden voor grote gaten. Omdat ik gebruik maak van mijn kopieerzaag om het proces te versnellen moet ik eerst de gaten opvullen. Hierbij merkte ik dat de beeldjes aan de buitenrand geen water opnemen, maar in de kern wel. Daardoor vermoed ik dat de zogeheten ‘Vollkern-Acrylharz-Impregnierung’ in dit geval of op dit materiaal niet gewerkt heeft zoals de bedoeling was.
Zagen en kopiëren
Het origineel was vrij simpel en grof bewerkt. De kopie is scherper, maar wel hetzelfde uitgewerkt, met beitelslagen duidelijk zichtbaar.
Na het repareren heb ik uit een blok nieuwe Muschelkalksteen een engeltje voorgezaagd, en daarna ben ik begonnen met het hakwerk. Net als bij de eerdere beelden is het weer de bedoeling dat het grove karakter van de Wederopbouwbeelden terugkomt in de kopie, met de beitelslagen en tandijzersporen.
Tien maagden
Ik ben er inmiddels achter dat de twee meiskes die Stide en ik de vorige keer gemaakt hebben ook naar de Bijbel verwijzen: het zijn een paar van de vijf dwaze en vijf wijze maagden. Jezus vertelde zijn leerlingen graag zijn lessen in gelijkenissen, en op een dag vertelde hij hun over de komst van het Hemels Koninkrijk. ‘Als je daarop wacht en vergeet je energie op peil te houden, dan ben je niet klaar als de bruidegom komt’, vertelde hij hen. In zijn gelijkenis vertelde hij over tien wachtende meisjes, die alle tien een lamp mee hadden, maar slechts vijf daarvan hadden ook extra olie. Je kunt het hele verhaal, inclusief het (volgens mij later toegevoegde) rampzalige eind van tandengeknars en jammerklachten hier↑ lezen.
naar het volgende artikel over deze luchtboogbeelden→