Kopje in Udelfanger zandsteen
Ik had in december een klein klusje voor de Eusebiuskerk in Arnhem te doen. Hoog bovenaan in de zijmuur van het zuidertransept zijn 9 kleine kopjes ingemetseld. Drie zijn oude hoofdjes, nog gemaakt in de Middeleeuwen, vier zijn van de jaren ’50 van de twintigste eeuw, en één hoofdje ontbrak. Ik werd gevraagd om een nieuw kopje te maken voor de ontbrekende plek. De aanvullingen van de jaren ’50 dragen duidelijk de sporen van die tijd, en dat zal ook vast wel voor de mijne gelden. Het is nog best lastig om een primitief hoofd te hakken en je zo in te houden dat het allemaal niet te gedetailleerd wordt.
Om en om
De hoofdjes in de kerkmuur zijn om en om geplaatst: telkens is er een kraagsteentje uit de vorige eeuw afgewisseld met een Middeleeuwse. Die laatste zijn het eenvoudigst, en ook het voorbeeld waar ik op terug wil grijpen. Helaas is het niet allemaal zo makkelijk, want er zit ook een hele mooie vrouwenkop tussen in rode zandsteen. Deze dame heeft een prachtig uitgewerkte kap op. Gelukkig is er veel naslagwerk over te vinden in het boek over de Eusebiuskerk. Je kunt dit boek niet meer nieuw vinden, maar misschien is het online nog tweedehands te vinden↑. Daarin zijn heel veel kraagsteentjes met hoofdjes erop afgebeeld, behalve deze reeks dan. En ook zag ik een paar foto’s van oude zandstenen kraagsteentjes uit het Arnhems Gemeentemuseum, die net als de rode dame prachtig uitgewerkt waren. Maar die kant ging ik dus niet op.
Eenvoudige gezichten
De andere kraagstenen hebben primitieve ogen, simpele gezichten en dikke lippen. Ik vond in het boek ook nog een foto van een kraagsteentje dat als cadeau naar een Australische kapel is verstuurd, en een soortgelijke vormgeving heeft. Dus dat is wat ik ook in mijn kraagsteen met kopje heb opgezocht. Het kereltje kreeg een pagekapsel en dikke lippen, en grote flaporen. Ik heb een grof kleimodelletje gemaakt en het daarna uitgehakt in Udelfanger zandsteen. De steenhouwerij had het profielwerk er al aan gedaan. Ergens wel jammer, dan had ik de grove vorm van de oude kraagstenen aangehouden. Ik heb nog even geprobeerd of het beter was als ik het allemaal glad schuurde, maar dan werd het weer veel te dood, dus heb ik het met een beitelslag gelaten. Het is altijd lastig om van foto’s te werken, dus ik hoop dat het goed binnen de reeks past.
