Te veel andere projecten met voorrang
We hebben driekwart jaar geen luchtboogbeelden meer gemaakt voor de Eusebiuskerk omdat er een aantal andere projecten tussendoor kwam, te weten de kruisbloemen en kantbloemen voor de Utrechtse Domtoren, de beeldjes van de 4 seizoenen van Badhoevedorp, de 10 blokken van de Latijnse School in Nijmegen, de geblakerde dolfijnen van het Art’otel in Amsterdam, de Kalasams, nogmaals een hele partij kantbloemen voor de Domtoren, en vooral heel veel ornament-, reliëf- en beeldhouwwerk voor de reconstructie van twee gevelbekledingen voor de kerk van Veghel, waarover later meer, na de onthulling.
Kip zonder kop
vóór demontage, rond 2006
Maar toen dat eenmaal afgerond was kon ik mijn hart weer ophalen aan wederom een luchtboogbeeld, een tweekoppige adelaar deze keer. Ook dit beeld had nogal te lijden gehad onder het misgelopen impregneren en de weersomstandigheden. Dientengevolge moest hij zonder kop door het leven. Op twee oude fotootjes was te zien dat de koppen niet echt heel erg sprekend waren, en als iemand het er niet mee eens is moet die het maar komen zeggen, maar ik heb de gelegenheid te baat genomen om er eens een paar goed eigenwijze koppen op te maken in schuim en gips. Ik stelde me zo voor dat die twee koppen constant ruzie met elkaar zouden hebben en stronteigenwijs waren. Rekening houdend met de blokmaat waaruit het daarna gehouwen moest worden zorgde ik er ook voor dat ze elk een andere kant op keken. Ik maakte er wel iets meer adelaarskoppen van, omdat ik niet goed met dat oude fotootje uit de voeten kon.
Schuim en gips
enkele jaren na demontage
Zoals gezegd, de nekken van deze tweekoppige adelaar waren dusdanig grondig afgebroken dat er zelfs van een aanzet niets meer te vinden was. Dus ik boorde een paar gaten voor een steunframe en maakte er twee nekken en koppen van schuim op, die ik later bedekte met een laag gips. Ik liet het allemaal vrij grof, omdat ik het toch pas echt zou gaan vormgeven in de steen. Dit past ook beter bij de aanpak van de oorspronkelijke beeldhouwer, die de luchtboogbeelden het liefst en taille directe maakte.
Volgens onze beproefde methode zaagde ik vervolgens een kopie in nieuwe steen met mijn contourzaagmachine, waarna het hakwerk kon beginnen. Meer over de werking van deze machine kun je vinden in dit artikel en filmpje, en in alle artikelen over de kopieerzaagmachine.
de gipsreconstructie tussen de kruisbloemen van de Domtoren
De Tweekoppige Adelaar
De tweekoppige adelaar is een oeroud motief, dat in vele culturen terug te vinden is. Vaak heeft het te maken met verwijzingen naar een keizerrijk. Van Kuilenburg had in zijn jeugdjaren in de oorlog aanvaringen met Duitsland, waar het symbool alom gevoerd werd, maar ook in de eeuwen daarvoor was de Reichsadler al een veelgebruikt symbool.
Kale vogel krijgt veren
We hebben inmiddels een hele reeks beelden van Eduard van Kuilenburg gekopieerd. Bij het overgrote merendeel daarvan hebben we nauwgezet de originele beelden gevolgd. Maar bij een beeld als deze, waarvan een groot deel ontbreekt, was het voor mij belangrijker om een interessant beeld te maken dat past in de sfeer van zijn andere werk, dan krampachtig te proberen reconstrueren wat niet meer duidelijk is. Omdat ik bij een aantal van zijn eerdere vogels ook al veren heb aangetroffen, en omdat al snel bleek dat ik anders met een groot oninteressant vlak aan de voorzijde bleef zitten, heb ik er hier voor gekozen om een nieuw verenpak aan te brengen. 
Ook zijn de koppen van de tweekoppige adelaar behoorlijk eigenwijs geworden, zoals ik al voor ogen had. In eerste instantie was de linkerkop (voor de kijkers thuis rechts) een heel stuk groter dan de rechter, en moest ik nog aardig wat van het geheel weghakken voordat er een soort gelijkvormigheid in kwam. Natuurlijk heeft zoiets invloed op de stand van de kop, waardoor deze kop nog wat meer uitgerekt lijkt, wat me uitstekend van pas kwam.
Afwerking
de profielen moet ik ter plekke nog aanpassen
Het verenpak van de tweekoppige adelaar heb ik met een tandijzer bewerkt, waardoor een levendig effect is ontstaan.
De kop en snavel zijn wat minder uitbundig behouwen omdat anders de vormgeving eronder lijdt. Deze tweekoppige adelaar staat op de plek waar twee luchtbogen aan de kerk ontspruiten, wat waarschijnlijk ook heeft geleid tot dit ontwerp. Ik heb met punteerapparaat en mallen zo nauwkeurig mogelijk de maatvoering van de oude aansluitingen geprobeerd te volgen, maar zoals de afgelopen jaren me geleerd hebben past er nooit iets helemaal exact op zo’n oude kerk. Niets is haaks of recht. Daarom heb ik op alle delen die moeten aansluiten op bestaand werk extra massa gelaten, die ik na plaatsing ter plekke zal moeten aanpassen. Deze kip had heel expressieve poten, en als hij straks iets meer ruimte krijgt omdat ik de overtollige steen zal weghakken, dan kan ik deze nog wat duidelijker vormgeven.
Al met al een heel leuk luchtboogbeeld om te mogen maken!
Galerij
-klik op een foto om het op groter formaat te zien-
-
- vóór demontage
-
- vóór demontage
-
- koppen afgebroken
-
- veel scheuren
-
- nieuwe koppen van gips
-
- reconstructie in gips
-
- begin kopieerwerk
-
- gipsen koppen
-
- halverwege hakproces
-
- vormgeven van de koppen
-
- de ene kop is nog groter dan de andere
-
- voltooid
-
- Tweekoppige Adelaar
-
- de profielen moet ik ter plekke nog aanpassen
naar het volgende luchtboogbeeld→
