Voor het graf van mijn vader heb ik een ontwerp gemaakt met golvend water en een grote lotusbloem. De golven staan voor het roerige leven en de lotusbloem is een bekend symbool voor de spiritueel gegroeide mens die geworteld is in het aardse leven, maar de beslommeringen van alledag parelen van hem of haar af, zoals waterdruppels van een lotusblad afrollen. De bloem richt zich naar het licht, zoals de ziel streeft naar eenheid met het Goddelijke.
Grünstein
Ik had een paar flinke stukken steen besteld. In de handel wordt het wel dolomiet genoemd, maar de eigenlijke naam is Anröchter Grünstein. Het komt uit het Duitse dorp Anröchte, zo’n 60 km voorbij Dortmund in Nordrhein-Westfalen. Het is eigenlijk in een paar opzichten een ideale steen om in te beeldhouwen: het is niet erg hard, alle oppervlaktebewerkingen komen prachtig tot hun recht, van grof bewerkt tot gepolijst, en je kunt er enorm gedetailleerd in werken. Ook wordt het na verloop van tijd buiten prachtig lichtgroenig.
Veuls te dik
In eerste instantie dacht ik de golven goed diep te maken en had dus een plaat steen van 100 x 200 x 20 cm besteld. Ik had een stuk van de golven gemaakt maar het werd allemaal erg onrustig. Dus ik heb gewoon de zaag erin gezet en de dikte teruggebracht naar 12 cm, zodat ik de golven veel subtieler kon maken en het veel meer rust uitstraalde. Deze golven heb ik daarna geschuurd en niet teveel gepolijst, zodat ze een zacht oppervalk behielden dat straks mooi oxideert naar lichtgroen.
Contouren
Daarna kwam de lotus zelf. Ik had een mooie afbeelding gevonden op internet. Deze heb ik overgetekend op de 16 cm dikke staande steen en eerst maar eens de contouren ervan weggehaald tot op 8 cm dikte.
Vormgeven van de bloembladeren
Daarna kon ik de overgebleven vorm gaan vormgeven. Ik heb de bloembladeren met een tandijzer vormgegeven zodat er een effect kwam van de nerven in de bloembladeren. Een van de meest gehoorde vragen die ik kreeg was of er geen water in blijft staan. Dat is natuurlijk een beginnersfout. Na zoveel jaren in restauratiewerk, ornamenten hakkend in allerlei soorten steen, is dat iets waar ik echt niet meer over hoef na te denken. Hoe wel de bladeren uitgehold zijn loopt het water van elk bloemblad keurig weg naar onderen.
Uitbesteed
De plaatsing en de belettering heb ik uitbesteed aan een bevriende steenhouwerij. Harder Natuursteen BV uit Hoogkarspel heeft dit onderdeel keurig verzorgd. Als ik niet helemaal tot aan mijn nek in opdrachten en deadlines zat, en als ik niet hopeloos uit de routine was geweest qua letterhakken, had ik de tekst misschien zelf verzorgd. Maar nu is het heel subtiel gezandstraald en ingekleurd, en ik ben blij dat het er zo mooi uit. Liever keurig gezandstraalde dan matig handgehouwen letters.
Ook had ik niet de spullen om zelf op een begraafplaats even zo’n steen te plaatsen. Het is uiteraard allemaal te regelen, maar deze mensen doen dat meerdere keren per week en hebben een aanhangwagen met takel, een platte kar, een verplaatsbare portaalkraan en alle expertise, kortom alles wat nodig is om dit vlot en professioneel uit te voeren. Zelf had ik alles moeten huren en had ik er waarschijnlijk vier keer zo lang over gedaan en veel meer kopzorgen eraan gehad. Je kunt niet altijd alles zelf het beste doen. Ik ben heel dankbaar dat zij dit zo vakkundig allemaal voor ons hebben afgerond.
Mag het een onsje meer zijn?
Ik had bij het bestellen van de steen rekening gehouden met de door de begraafplaats verstrekte gegevens. Een familiegraf is 100 x 200 cm en mag tot 100 cm hoog. Maar inmiddels is gebleken dat deze maten een flink stuk groter zijn dan de andere graven, vooral omdat het buurgraf ook nog eens behoorlijk verzakt is. Daarom springt het graf er wel tussenuit nu. De meeste graven zijn 80 breed en 50 hoog. Maar het is wel een sfeervol geheel geworden, dacht ik zo.
Galerij
-klik op een foto voor de vergrote versie-
Beeldhouwerijblog.nl is het blog van Koen van Velzen, beeldhouwer in steen en brons. Zie ook mijn website: beeldhouwerijvanvelzen.nl
Jaaroverzicht 2020? Nou dat was me het jaartje wel! Het vreemdste jaar dat ik tot nog tot heb meegemaakt van de bijna 58, maar zeker geen slecht jaar hoor. Er waren veel uitdagingen en door alles heen ben ik gegroeid als mens. Wij beeldhouwers hebben het waarschijnlijk veel makkelijker gehad dan de meeste andere mensen. Wij werkten lekker buiten, zaten heerlijk in het zonnetje, hadden alle ruimte en omdat we helemaal ons eigen ding doen hebben we van maatregelen eigenlijk niet zo veel gemerkt, behalve dan als we bijvoorbeeld boodschappen moesten doen of naar een museum wilden.
Productie
Het oude beeld Spes, de Hoop
Dus wat doe je als alle leukere dingen één voor één wegvallen? Werken werken werken. Dat was wel een van de opvallendste dingen dit jaar. We hebben hele karrenvrachten met steen door onze handen gehad, en er zat veel leuks bij. Net als de vorige jaren hebben we weer gewerkt aan de Eusebiuskerk, en zijn we inmiddels bij luchtboogbeeld 80 aanbeland. We moeten er nog maar 3 kopiëren, want de laatste 13 beelden worden niet meer vervangen. Er komt een nieuw kunstwerk voor in de plaats. Ik geloof dat wij daar ook nog een klein beetje werk voor moeten gaan leveren. Op mijn blog kun je lezen over de luchtboogbeelden die ik zelf gehouwen heb afgelopen jaar: de Fluitiste, Apostel Andreas, de Accordeonist, Jacobus de Mindere, Jacobus de Meerdere, Temperantia en Caritas van de boog der Zeven Deugden, en een Geit die aan een hogel knabbelt. Ik heb ook nog een kopie gehouwen van het beeld Spes, de Hoop, maar we waren zo druk dat ik vergeten ben er foto’s van te maken!
Ik heb wel verslag gelegd van ons werk in een artikel met een video-rondleiding (in verband met corona kon atelierbezoek niet doorgaan) en een overzicht van de laatste drie luchtbogen die gereed kwamen: de Zeven Zonden, de Muzikanten en Zes Apostelen. Ergens in oktober ben ik nog begonnen aan een dubbele Adelaar voor boog 17/18. Je kunt hem op de achtergrond van een aantal foto’s herkennen, maar het project ligt tijdelijk stil omdat andere zaken de voorrang vroegen. Zo heeft Stide nog een dame met kruis (Fides van de Zeven Deugden) en Jelle heeft nog een man met een gieter die een hogel water geeft, van boog 20.
-klik op een foto voor het bijbehorende artikel-
Fluitiste
Andreas
Accordeonist
Jacobus Minor
Jacobus Major
Temperantia
Caritas
Geit
drie luchtbogen
Afscheid
Het was ook in een ander opzicht een ongemakkelijk jaar: Er waren overlijdens. Mijn vader en mijn zwager overleden allebei aan de gevolgen van kanker, maar op zo’n grootse manier naar het einde toe levend dat we allemaal vrede konden vinden met hun heengaan. Vooral in het geval van mijn vader was er alleen maar dankbaarheid. Normaal zou ik in november weer naar India gaan, maar veel vakantie heb ik dit jaar niet gehad. Ook mijn geliefde Swami Gopala Krishna verliet dit jaar zijn lichaam en zelfs al hadden we naar Zuid-India kunnen gaan, dan was evengoed alles anders geweest.
Ik plaatste in augustus een artikel over het leven van mijn vader dat ik eigenlijk al in de week van zijn overleden had geschreven, maar ik miste toen nog de plaatjes. Ik kwam tot de ontdekking dat ik wel vijf artikelen over zijn leven kon schrijven, maar daar is dit blog niet de juiste plek voor. Er komt nog wel een keer een artikel over wat ik van hem leerde als beeldhouwer. Op 31 oktober plaatste ik zijn beeld ‘Overgave’ op het kerkhof waar hij begraven ligt, in Onderdijk.
Momenteel ben ik bezig om zijn grafsteen te maken in dolomiet; het moet een lotusbloem in reliëf en een aantal golven worden. Ik had eerst een uitgebreid ontwerp met een sierlijke dame, maar de familie koos voor een eenvoudiger ontwerp, en dat zal het ook heel goed gaan doen straks. Ik hoop dat het allemaal vóór 19 januari geplaatst kan worden. Maar het gaat niet zo snel meer als 30 jaar geleden en ik merk dat ik ook mijn tijd nodig heb om lichamelijk rust te nemen na een week pittig werk. Ik had eerst het deel met de golven behoorlijk diep gemaakt, maar het werd te onrustig. Nadat ik alles 8 cm dunner had gemaakt zag het er meer uit zoals ik het me had voorgesteld. Nu ben ik bezig met het vormgeven van de Lotusbloem.
Paus en lantaarn
Een aantal projecten overlapt altijd de jaargrens, en dit jaar waren dat Paus Leo en de granieten Japanse Lantaarn voor Clingendaal. Van Paus Leo staan drie artikelen op dit blog: het voorzagen, het eerste hakwerk en de afronding. Dit beeld van Paus Leo de Grote is een kopie die ik hakte in Udelfanger zandsteen, voor de Sint-Janskathedraal in Den Bosch. Het was me gevraagd om dit beeld uit twee losse delen samen te stellen, wat nogal een lastig klusje was, maar het is me uiteindelijk prima gelukt. Het is eigenlijk wel heel leuk als een fikse uitdaging toch zo goed slaagt. Omdat dit zo goed ging, vroeg mijn collega Serge me of ik dit trucje voor hem kon herhalen bij een soortgelijke engel voor dezelfde kathedraal. Alleen viel dit nog niet zo mee: het eerste blok had een fikse scheur. Inmiddels heb ik daardoor een hoop ervaring kunnen opdoen in het samenstellen van blokken Udelfanger zandsteen.
De lantaarn voor park Clingendael bij Wassenaar hakte ik in graniet, en bij vreselijk nat weer heb ik deze in de modder geïnstalleerd. Desalniettemin staat hij nu helemaal ingebed in het prachtige park, hopelijk volgend jaar weer te bewonderen.
Griffioen
In de zomer hadden we het eindelijk wat rustiger. Tijd om verder te gaan met de grote gespiegelde griffioenen. Ik heb het schuimmodel aan de kant gegooid en Jelle en ik zijn samen aan de gang geweest om kleimodellen van het schild en het lijf van de griffioenen te maken. Die hebben we vervolgens in gipskappen gevat en ook weer afgegoten in gips. Nu nog uithakken in Obernkirchener zandsteen, waarvoor de grote blokken inmiddels ook al zijn gearriveerd. Het was een behoorlijk omvangrijk en lastig project, waar we veel van hebben geleerd.
Een van de opdrachten die ik niet eerder op dit blog heb gepubliceerd, is dat ik afgelopen zomer nog voor een andere beeldhouwer een beeld in Anröchter Grünstein (dolomiet) heb uitgehouwen uit een blok steen. Hieronder een video’tje van het kloven van het blok, dat ik met mijn kettingzaag nèt niet helemaal kon doorzagen. Op de foto moest het hele beeld nog gepolijst worden tot glans.
Ornamentwerk voor de Latijnse School
Een ongeluk komt nooit alleen, maar drukte ook niet, lijkt het wel. Op het punt dat ik het gevoel kreeg dat het allemaal wel erg veel tegelijk werd, kwam de spoedopdracht voor de Latijnse School in Nijmegen tussendoor. Maar we hebben het op tijd gered! Allemaal blokken Baumberger steen met ornamenten aan drie zijden, in de stijl van de Hollandse renaissance.
Kruisbloemen en kantbloemen, voor de Domtoren
We kregen dit jaar ook veel ornamentwerk voor de Domtoren onder handen. Groot, groter, grootst was het motto. Een hele grote kruisbloem van 80 cm breed hield Jelle en mij elk ruim drie weken zoet, en daarna kwamen er pallets vol met kantbloemen en staartstukken voorbij, voor de bovenste wimbergen van de traptoren, op zo’n 90 tot 100 meter hoogte.
Er zijn in totaal zeven van deze raamomlijstingen met elk zo’n tien van deze grote kantbloemen, dus we kunnen nog wel even vooruit met het werk. En dan is nog maar een klein gedeelte van het ornamentwerk aan de Domtoren van Utrecht. Een verder artikel volgt.
Lambertuskerk, Veghel
Er is één project dat ik tot nu toe eigenlijk niet gedeeld heb, maar waar ik het afgelopen jaar al heel veel werk aan gehad heb. Aan de Lambertuskerk te Veghel worden komend jaar twee neogotische gevelbekledingen gereconstrueerd. Er komen onder andere tien reliëfs met afbeeldingen uit het leven van Jezus, twee heiligenbeelden en allerlei ornamenten, kapitelen en pinakeltjes op te staan. Jelle en ik hebben hiervoor al een aantal modellen geboetseerd en kapitelen gehouwen, proefstukken gemaakt en ik heb al uren zitten turen op vage oude foto’s hoe het er misschien heeft uitgezien. Voor Paulus heb ik al een klein model geboetseerd in plastiline, dat ik in schuim ga uitvergroten. De steen ligt al een tijdje klaar op het erf. Jelle en ik gaan dit samen doen, en Jelle neemt Petrus voor zijn rekening. Hierover komt volgend jaar zeker een nieuw blogartikel.
Kleine klusjes
het schuren en ‘zoeten’ van de lingam
Er was gelukkig nog tijd voor allerlei klein werk tussendoor ook, dit jaar. Zo heb ik al Shivabhajans zingend een Shivalingam kunnen maken van zwart Zweeds graniet, heb ik twee kleine familiewapens gehouwen in een granieten grafsteen, mocht ik de Kleine Trommelaar van een nieuwe trommelstok voorzien op de Sint Janskathedraal en heb ik een dennenappel gemaakt voor een achttiende-eeuwse tuinvaas en kon ik nog een paar verloren uren vinden om verder te werken aan mijn roodporfieren beeld van Pan met de panfluit. Ook heb ik nog een klein deel van het werk aan de ornamenten van het Zuiderportaal van de Eusebiuskerk gemaakt, maar vanwege de drukte heeft collega Serge het leeuwendeel voor zijn rekening genomen. In Badhoevedorp ten slotte zijn Jelle en ik aan de slag geweest met het herstellen en herplaatsen van de beeldjes van de Vier Seizoenen.
-klik op een foto voor het bijbehorende artikel-
zoeten van de Shivalingam
Granieten familiewapens
Luchtboogbeeldje Sint Jan
Dennenappel voor tuinvaas
Pan
Zuiderportaal
De Lente
Vier vissen (dolfijnen) voor een hotel
Dan waren er nog de vier op elkaar gepropte vissen voor een hotel in Amsterdam, bij een brand ernstig beschadigd geraakt. Dit soort ornamenten wordt dolfijnen genoemd, hoewel wij daar tegenwoordig een andere voorstelling bij hebben. Deze vissen hangen gewoonlijk met de mond naar beneden en hebben de staarten omhoog, soms water spuwend uit de bek.
Ik ben nu bezig hiervan een kopie te maken in nieuwe zandsteen; een enorm bewerkelijk stuk van hoge kwaliteit. Dit is ook voor mij nog een lastig ding, dat exact gelijkend moet worden omdat zijn broer een paar meter verderop zit. Door het punt voor punt te kopiëren kom ik geleidelijk tot een nauwkeurige kopie. Op het origineel zijn nog duidelijk de beitelsporen te vinden, dus dat moet ik in de kopie ook zien te bereiken. Ook hierover later een volledig artikel.
Uitbreiding
Het werd me allemaal een beetje krap onder het afdak met alle half voltooide projecten en de zaagmachine en klaarstaande pallets. Dus er is een grote aanpak gaande: het afdak, dat ik in 2017 samen met mijn zoon Joram heb geïnstalleerd, krijgt een uitbreiding van 4 meter, en de betonplaten waarop deze moet staan zijn inmiddels ook al geïnstalleerd. De oude betonvloer was zo oneffen dat er haast niet met een pompwagen op te rijden viel. Het nieuwe spant ligt al klaar, nou nog de dakplaten en de verlenging van de takelbaan.
Zwaarder geschut
Ik heb dit jaar ook maar een nieuwe compressor aangeschaft, met luchtdroger, want bij nat en koud weer viel er met luchtgereedschap niet goed te werken en als het vroor, dan vroren gelijk de luchthamers en drukregelaars vast. En een mooi zware nieuwe luchthamer, met een beetje meer kebammes erin. Ik ben helemaal klaar voor het nieuwe jaar. Laat maar komen!
(Dit jaarverslag vertelt alleen wat ik zelf dit jaar heb uitgehaald. Maar ik heb veel samengewerkt met Jelle Steendam, Stide Vos en Serge van Druten, met wie ik de grotere projecten deel. Vooral met Jelle werk ik veel samen; hij heeft een vaste plek gevonden onder het afdak. Neem ook eens een kijkje op zijn website!↑)
Beeldhouwerijblog.nl is het blog van Koen van Velzen, beeldhouwer in steen en brons. Zie ook mijn website: beeldhouwerijvanvelzen.nl
Enkele dagen voor Allerzielen 2020 ging ik naar mijn geboortedorp voor een bijzonder moment. Ik mocht mijn vaders beeld ‘Overgave’ plaatsen op de begraafplaats achter de kerk.
Mijn vader, Jan van Velzen, had dit beeld in 2011 gemaakt, toen hij al bijna 80 was. Het stelt een jonge vrouw voor die een vlinder loslaat, opstijgend in de lucht. Het verbeeldt het loslaten van een ziel op zijn of haar verdere weg naar het licht. Hij heeft hierover indertijd de volgende toelichting gegeven:
De gedachte ‘Overgave’ vormgegeven staat voor de innerlijke houding van overgave aan Gods plan met ons.
Het vrouwelijke aspect is in ieder mens aanwezig als kwetsbare schoonheid, de knielende houding als toewijding tot de Schepper van alles.
De vlinder is een meergebruikt symbool van de Ziel, en betekent Transformatie.
Zoals overgave groter is dan loslaten, zo is ware schoonheid dikwijls kwetsbare stilte.
Jan van Velzen, 22 februari 2011, Onderdijk
Op de juiste plek
Eigenlijk is er een heel traject aan vooraf gegaan voordat dit beeld hier terecht kwam. Mijn vader had dit eigenlijk bedoeld als beeldje voor de kindergraven op dit kerkhof, maar dat ging niet door. Na zijn overlijden heb ik mijn moeder en broers en zussen een voorstel gedaan voor een grafmonument, maar daar kwamen we eerst niet uit, smaken verschillen nu eenmaal. Toen kwam het idee op om dit beeld op zijn graf te plaatsen, maar al snel kwamen we tot de conclusie dat een dergelijk graf niet bij zijn ingetogen aard paste. Het zou wèl een goed idee zijn om het aan de parochie te schenken, en dat was wat er dus gebeurde.
Sokkel
Ik bestelde een zuil van Anröchter Grünstein (dolomiet) voor dit beeldje. Mijn moeder had het gevoel dat het goed hoog moest staan om de beweging te versterken, en ik kan alleen maar zeggen dat ze gelijk heeft gehad. Ik ben een halve dag bezig geweest met alle voorbereidingen: schuren, gaten boren, beeld van het oude voetstuk halen, gaten boren en tappen in het brons, pennen verlijmen, boormal maken, spullen bijeen zoeken en meer. De sokkel staat op twee dikke roestvrijstalen pennen en ook het beeld is op die manier verankerd.
Polijsten of juist niet?
Deze dolomiet, of eigenlijk Anröchter Grünstein, is vrij grijzig als je hem eerst schuurt of polijst. Maar naarmate hij langer buiten staat wordt hij steeds meer prachtig lichtgroen. Je kunt het natuurlijk polijsten, zoals je kunt zien aan mijn beeld ‘Varens’, maar in dit geval heb ik het alleen maar opgeschuurd tot korrel 200, zodat de zachte structuur goed tot zijn recht komt, en niet het beeld zelf gaat overheersen met een strakke donkergroene glans.
Een heel gewicht
Deze sokkel weegt ongeveer 250 kilo, maar met wat handigheid en de juiste spullen kun je die net zoals de oude Egyptenaren verplaatsen. Hefboomwerking en rolletjes. Ik had gelukkig hulp van de gebroeders Stroet die ook nog eens een platte kar meenamen, dus binnen een half uur stond het geheel overeind.
Het beeld staat in het midden van een groen grasveld, dat ook zelf nog ruim een meter boven de omgeving ligt. Het veld is bedoeld als extra plek voor eventuele graven. Met de sokkel van 1 meter 60 erbij steekt het beeld een heel eind boven de omgeving uit en zo versterkt de zuil de intentie van het beeld en de beweging van de vrouw: het loslaten van de vlinder, de ziel die verder gaat op zijn nieuwe ontdekkingsreis. Het beeld steekt hierdoor ook goed af tegen de lucht en de dijk erachter.
Voor mij was het ook een bijzonder moment, omdat er eigenlijk die dag heel veel bij elkaar kwam. Het beeld van mijn vader heeft zo’n sterke symbolische functie voor de zielenreis en het was bijna Allerzielen en Allerheiligen. Ook voelde het sterk of het beeld voor die plek gemaakt was en de dag was perfect: mooi weer, niet ingetogen en verstild maar iets van een blij besef dat het hierna niet afgelopen is, alleen maar de volgende stap in onze reis. Overgave hoeft niet zwaar te zijn! Mooi hoe alles bij elkaar kan komen.
Meer over zijn leven
Een tijdje geleden heb ik een eerste artikel gedeeld over het leven van mijn vader. Ik zou er nog wel vijf kunnen schrijven, merkte ik later. Maar eigenlijk past dat niet in het blog en daarbij is er zoveel materiaal dat het een steeds groter project zou worden. Daarom zijn we nu bezig met het uitwerken en afdrukken van zijn memoires, waarin we hopen een heleboel foto’s van hemzelf en zijn werk te kunnen verwerken. Op dit blog zal ik nog één artikel wijden aan wat ik van hem heb geleerd als beeldhouwer. Ook ben ik inmiddels al begonnen aan zijn grafsteen, want we zijn het eens geworden wat het dan wel moet worden. Daarover later meer.
Galerij
Hieronder vind je een fotoreeks van het plaatsen van de sokkel en het beeldje ‘Overgave’. Mijn moeder wilde eigenlijk niet op de foto, maar als schenker van het beeld heeft zij voor mij die plek wel verdiend. Met dank aan Gerda Schutte voor het merendeel van de foto’s.
Beeldhouwerijblog.nl is het blog van Koen van Velzen, beeldhouwer in steen en brons. Zie ook mijn website: beeldhouwerijvanvelzen.nl
De symboliek van de lotusbloem
Voor het graf van mijn vader heb ik een ontwerp gemaakt met golvend water en een grote lotusbloem. De golven staan voor het roerige leven en de lotusbloem is een bekend symbool voor de spiritueel gegroeide mens die geworteld is in het aardse leven, maar de beslommeringen van alledag parelen van hem of haar af, zoals waterdruppels van een lotusblad afrollen. De bloem richt zich naar het licht, zoals de ziel streeft naar eenheid met het Goddelijke.
In eerste instantie dacht ik de golven goed diep te maken en had dus een plaat steen van 100 x 200 x 20 cm besteld. Ik had een stuk van de golven gemaakt maar het werd allemaal erg onrustig. Dus ik heb gewoon de zaag erin gezet en de dikte teruggebracht naar 12 cm, zodat ik de golven veel subtieler kon maken en het veel meer rust uitstraalde. Deze golven heb ik daarna geschuurd en niet teveel gepolijst, zodat ze een zacht oppervalk behielden dat straks mooi oxideert naar lichtgroen.
Daarna kwam de lotus zelf. Ik had een mooie afbeelding gevonden op internet. Deze heb ik overgetekend op de 16 cm dikke staande steen en eerst maar eens de contouren ervan weggehaald tot op 8 cm dikte.
Daarna kon ik de overgebleven vorm gaan vormgeven. Ik heb de bloembladeren met een tandijzer vormgegeven zodat er een effect kwam van de nerven in de bloembladeren. Een van de meest gehoorde vragen die ik kreeg was of er geen water in blijft staan. Dat is natuurlijk een beginnersfout. Na zoveel jaren in restauratiewerk, ornamenten hakkend in allerlei soorten steen, is dat iets waar ik echt niet meer over hoef na te denken. Hoe wel de bladeren uitgehold zijn loopt het water van elk bloemblad keurig weg naar onderen.
De plaatsing en de belettering heb ik uitbesteed aan een bevriende steenhouwerij. Harder Natuursteen BV uit Hoogkarspel heeft dit onderdeel keurig verzorgd. Als ik niet helemaal tot aan mijn nek in opdrachten en deadlines zat, en als ik niet hopeloos uit de routine was geweest qua letterhakken, had ik de tekst misschien zelf verzorgd. Maar nu is het heel subtiel gezandstraald en ingekleurd, en ik ben blij dat het er zo mooi uit. Liever keurig gezandstraalde dan matig handgehouwen letters.
Ik had bij het bestellen van de steen rekening gehouden met de door de begraafplaats verstrekte gegevens. Een familiegraf is 100 x 200 cm en mag tot 100 cm hoog. Maar inmiddels is gebleken dat deze maten een flink stuk groter zijn dan de andere graven, vooral omdat het buurgraf ook nog eens behoorlijk verzakt is. Daarom springt het graf er wel tussenuit nu. De meeste graven zijn 80 breed en 50 hoog. Maar het is wel een sfeervol geheel geworden, dacht ik zo.
