Hervat

Ik ben inmiddels eindelijk verder gegaan met mijn gipsen beeld van Pan (lees er hier meer over). Na lang twijfelen over een mooi blok rood graniet is het uiteindelijk een stuk Chinese Porfier geworden. Het is in grote blokken te krijgen, en ook al is het erg hard en lastig te bewerken: het ziet er schitterend uit.

Ik meende de gelegenheid te baat te kunnen nemen om meteen eens uit de doeken te doen hoe ik zo’n beeldje aanpak. Maar op de eerste dag was ik helaas de camera vergeten, dus onderstaande video toont helaas niet hoe ik de machine heb klaargezet, het blok erop takelde en een houten frame timmerde voor het model.

Sokkel

Ik heb namelijk een veel te groot blok besteld! Het idee was dat ik meteen de sokkel aan het beeld vastmaak, of eigenlijk eraan laat. Beeld en sokkel uit één blok. Maar hiervoor moet ik dus het beeldje zo hoog mogelijk uit het blok hakken, en alles daaronder wordt dan de voet.

Indertijd heb ik een aantal RVS moeren op de draaischijven gelast, om daarmee de luchtboogbeeldjes vast te kunnen zetten. Dat kwam nu goed van pas; hiermee heb ik een tweetal balkjes vastgezet op de draaischijf en van daaruit verder het houtwerk opgebouwd. Het moest flink stevig zijn omdat het absoluut niet mag vervormen onder druk: dan zou de kopie onzuiver nagezaagd worden.

Stellen

De eerste klus is het nauwkeurig stellen van het beeld. Het moet aan alle kanten binnen het blok passen. Daarom had ik het blok ook al iets te groot besteld, anders wordt het wel heel lastig. Als ik het niet goed zou plaatsen, dan zaagt hij aan de ene kant teveel weg en is er aan de andere zijde te weinig materiaal.

Blok en model staan onder en boven ook nog gezekerd op twee centerpunten, zodat er geen verschuiving kan plaatsvinden.

Met de botte zaag

Ik ging welgemoed aan het zagen, maar dat viel nog niet mee! Ik was al gewaarschuwd: op porfier wordt een zaagblad snel bot en dan gaat het allemaal niet zo vlot meer. Nou was het minder erg dan ik verwacht had. Mijn granietzaagblad ging er in eerste instantie goed doorheen, behalve als ik flink diep moest zagen. Pas later was het niet vooruit meer te branden. Het ging klemmen, vastlopen, zocht een vorig zaagspoor op en alles duurde tergend lang. Ik heb uiteindelijk vier verschillende zaagbladen bot gekregen op dit ene stuk! Al met al duurde het drie keer zo lang als bijvoorbeeld de kalkstenen luchtboogbeeldjes, en het zag er ook minder fraai uit.

Ik zaag gewoonlijk een beeld in drie rondes voor: in de eerste gang zaag ik plakken van zo’n vijf centimeter dik, op een paar centimeter afstand van het uiteindelijke oppervlak. De tweede ronde zaag ik plakken van anderhalve centimeter op anderhalve centimeter afstand, en liefst in de slotronde zaag ik elke zaagsnede strak onder de vorige, op 3 mm van de huid. Alleen dat laatste lukte niet zo fraai in dit materiaal als bijvoorbeeld bij de Aap↑.

Afslaan

Tussen elke gang sla ik met een hamer de plakken porfier weg. Met een klauwhamer in dit geval: ik kan er fellere tikken mee geven dan met een dikke vuisthamer. Dit zaagproces neemt heel veel materiaal weg, maar nog veel belangrijker: het neemt veel meetwerk weg. En zoals je misschien weet heb ik een hekel aan meten.

Pech

Na het zaagwerk, waarbij vanwege de kou en nattigheid een paar keer van kleding moest wisselen, heb ik alles schoongemaakt en zou ik gelijk doorgaan met het hakken. Maar daar kwam de kink in de kabel: bij een klein klusje tussendoor haalde ik mijn hand diep open. Het beeld staat nu stil, en ik ook: ik zit thuis met drie hechtingen. Alweer.

Kennelijk was ik toe aan een paar weken vakantie. Lees verder in deel twee over het hakken aan dit beeld.

Beeldhouwerijblog.nl is het blog van Koen van Velzen, beeldhouwer in steen en brons. Zie ook mijn website: beeldhouwerijvanvelzen.nl