→naar het eerste bericht over dit project
het kopiëren van de valk in nieuwe zandsteen. De oude valk is eerst aangeheeld met plastiline-klei
‘Gemakzucht dient de mens’ en ‘Lenigheid is als de duivel zijn eigen oor kan kussen’, vandaar dat ik na een periode van zes dagen in de week ornamenten hakken gelijk ben doorgegaan met het volgende project.
Ik ben inmiddels druk bezig met hakken aan de valk voor het Valckeniershuis in Franeker.
Na het verweerde origineel aangevuld te hebben en gereconstureerd in plastilineklei, heb ik in een nieuw stuk Bentheimer zandsteen een kopie gehakt. Ik ben nu bezig met alle veertjes.
het hakken van de veren is begonnen
Ik moet me echt dwingen om in de oude stijl te werken, want normaal hak ik dit soort veertjes heel anders. Deze zijn haast kubistisch: heel plat en met harde lijnen. Waarschijnlijk werkt dat ook wel goed op een afstand. Nadeel is wel dat ik er meer werk aan heb om ze netjes af te werken.
Vroeger moest ik voor zo’n reconstructie een boek kopen of naar de bieb om een boek over roofvogels op te halen. En dan maar hopen dat het plaatje dat ik nodig had erin stond. Nu is het met internet en het zoeken op afbeeldingen zo’n stuk makkelijker geworden! Ik merkte dat de oorspronkelijke beeldhouwer niet zo’n databank bij de hand moet hebben gehad.
Tenen
de oude valk heeft vijf teenen
Mijn jongste dochter (14) zocht nog een stageplek en mocht met mij mee om een aantal klusjes voor me te doen. Dus terwijl ik druk bezig was om ornamenten te hakken voor de Sint Jan, ging zij de tenen van de valk boetseren. ‘Pap’, zei ze, ‘ik kan duidelijk zien dat hij de poot aan de rechterkant eerst gehakt heeft.’
…dus de nieuwe heeft exact dezelfde poten gekregen. Met vijf tenen
‘Hoezo?’ vroeg ik. ‘Nou, die poot is een heel stuk breder dan de andere, dus die heeft hij eerst gedaan en toen gemerkt dat hij niet zo veel ruimte meer had, dus die andere werd kleiner.’ Ze was er in ieder geval goed met haar hoofd bij.
credits: Apprentice Falconry Forums
Haar werk ging zo goed dat ze ook de andere delen mocht boetseren. Toen ik een tijdje later het werk wilde aanpassen en overdoen, merkte ik pas hoe goed ze haar werk gedaan had. Waar ik dacht nog wat klei weg te moeten nemen, zat de oorspronkelijke steen in de weg en ik hoefde niet veel aan te passen om het naar mijn zin te krijgen. Dus deze vader was best wel trots op zijn dochter!
Maar bij het hakken keek ik nog eens goed naar de foto’s van valkenpoten die ik had gevonden. En wat bleek? Een roofvogel heeft drie tenen voor, en één teen achter. Een struisvogel heeft er twee, een haan heeft nog een spoor die je als vijfde teen zou kunnen zien, maar een valk hoort er maar vier te hebben. Onze valk uit Franeker had vier tenen voor en één achter. Vijf tenen dus! Ik vroeg me al af waarom het er zo vreemd uitzag, als een zoogdier.
Kap
Die vijf tenen komen gewoon weer terug op de kopie, en ook die typerende platte veren. Maar op de ontbrekende delen heb ik mijn eigen ideeën wel gevolgd: het beestje heeft een valkenierskap op, (die het origineel zeer waarschijnlijk ook had) en een paar leren riempjes. Jammer dat aan de poten te zien is dat hij geen riempje om zijn ene poot gehad heeft, dat had ook wel leuk geweest. Deze week komt het hakwerk wel af en wordt hij verguld. Later meer.